Kiểu dáng công nghiệp của sản phẩm cũng là một trong những yếu tố nhận diện thương hiệu, giúp cho người tiêu dùng có thể phân biệt được sản phẩm của chủ thể kinh doanh này với chủ thể kinh doanh khác. Do đó, kiểu dáng công nghiệp cũng là một tài sản quan trọng trong doanh nghiệp. Tương tự như nhãn hiệu, sáng chế thì kiểu dáng sản phẩm để được pháp luật bảo hộ cân phải được đăng ký kiểu dáng công nghiệp tại Cục Sở hữu trí tuệ.
Bài viết này, xin được chia sẻ tới người đọc những quy định và kiến thức về kiểu dáng sản phẩm cũng như quy trình đăng ký bảo hộ kiểu dáng tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Sẽ giúp những tổ chức, cá nhân kinh doanh xem xét, xác định kiểu dáng sản phẩm của mình có đủ điều kiện đăng ký hay không và lựa chọn có nên đăng ký kiểu dáng sản phẩm hay không?
Kiểu dáng công nghiệp là gì?
Theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ thì chúng ta có thể hiểu rằng: Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm được thể hiện bằng hình dáng, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp của các yếu tố này để tạo nên hình dáng bên ngoài của một sản phẩm.
Những hình dáng sản phẩm như sau sẽ không được xem là kiểu dáng công nghiệp:
+ Hình dáng của sản phẩm do đặc tính kỹ thuật của sản phẩm bắt buộc phải có;
+ Hình dáng bên ngoài của công trình xây dựng công nghiệp hoặc dân dụng (có thể bảo hộ dưới dạng thiết kế mà không bảo hộ được dưới dạng kiểu dáng công nghiệp);
+ Hình dáng không nhìn thấy được trong quá trình sử dụng (bên trong sản phẩm).
Những vấn đề cần lưu ý khi đăng ký kiểu dáng công nghiệp
Khi đăng ký kiểu dáng công nghiệp thì tổ chức, cá nhân có nhu cầu đăng ký cần đặc biệt lưu ý những điều kiện để kiểu dáng công nghiệp đủ điều kiện đăng ký bảo hộ và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận cấp văn bằng bảo hộ.
Cụ thể, cần lưu ý 03 vấn đề sau:
Thứ nhất, Kiểu dáng công nghiệp cần đáp ứng về tính mới, tức là chưa được bộc lộ công khai trước công chúng bằng bất kỳ hình thức nào, trừ một số trường hợp như sau:
– Chỉ một số người biết về kiểu dáng và có trách nhiệm giữ bí mật về kiểu dáng đó;
– Kiểu dáng bị đăng ký bởi một người không được phép của người có quyền đăng ký;
– Kiểu dáng được công bố dưới dạng báo cáo khoa học bởi người có quyền đăng ký;
– Kiểu dáng được trung bày tại triển lãm trong nước, quốc tế chính thức bởi người có quyền đăng ký.
– Kiểu dáng được người có quyền đăng ký công bố dưới dạng báo cáo khoa học.
Thứ hai, Kiểu dáng công nghiệp cần đáp ứng về tính sáng tạo: Tức là dựa vào kiểu dáng công nghiệp bị bộc lộ thì người có trình độ kỹ thuật trung bình trong lĩnh vực kỹ thuật tương ứng sẽ không thể tạo ra được kiểu dáng một cách dễ dàng.
Thứ ba, Kiểu dáng công nghiệp cần có khả năng áp dụng công nghiệp: Tức là kiểu dáng đó có thể được sản xuất hàng loạt bằng phương pháp thủ công hoặc công nghiệp.
Bên cạnh tính mới, thì để kiểu dáng công nghiệp có thể đăng ký được cần đáp ứng thêm hai điều kiện sau:
– Có tính sáng tạo: Căn cứ vào kiểu dáng công nghiệp đã bị bộc lộ dưới bất kỳ hình thức nào thì người có trình độ trung bình trong lĩnh vực kỹ thuật tương ứng cũng không tạo ra được một cách dễ dàng kiểu dáng công nghiệp đó.
– Có khả năng áp dụng công nghiệp: Tức là có thể đưa vào sản xuất hàng loạt bằng phương pháp công nghiệp hoặc thủ công.
Từ những phân tích về điều kiện đăng ký kiểu dáng công nghiệp nêu trên, thì tổ chức, cá nhân có nhu cầu đăng ký kiểu dáng công nghiệp cần đặc biệt lưu ý rằng không bộc lộ kiểu dáng trước khi đăng ký. Khi thiết kế xong kiểu dáng thì nên đăng ký luôn, hoặc lựa chọn một thời điểm đăng ký trước khi sản phẩm được sản xuất hàng loạt và bán ra thị trường. Tránh trường hợp làm mất tính mới của kiểu dáng, sẽ không thể đăng ký được nữa.
Quy trình đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp tại Việt Nam
Hồ sơ đăng ký (02 bộ)
(1) Tờ khai đăng ký bảo hộ (theo mẫu)
(2) Bộ ảnh vẽ hoặc ảnh chụp kiểu dáng có thể hiện đầy đủ góc cạnh của kiểu dáng đó
(3) Bản mô tả, thuyết minh một cách vắn tắt hình khối,công năng, đặc điểm, đường nét của kiểu dáng đăng ký
(4) Giấy ủy quyền nếu nộp đơn thông qua đại diện sở hữu công nghiệp
(5) Các tài liệu xin hưởng quyền ưu tiên (nếu có)
(6) Biên lai thu phí, lệ phí nhà nước
Tiếp nhận hồ sơ
Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, thì người nộp hồ sơ sẽ nộp tại Cục Sở hữu trí tuệ hoặc văn phòng đại diện của Cục Sở hữu trí tuệ tại Đà Nẵng và Hồ Chí Minh. Sau khi nộp thì người nộp sẽ được nhận lại biên lai thu phí và một tời khai đăng ký có dấu tiếp nhận đơn.
Thẩm định đơn đăng ký
Bước 1: Thẩm định hình thức
Thời gian thẩm định: 01 tháng từ ngày nhận đơn.
Nội dung thẩm định: Kiểm tra việc tuân thủ quy định về hình thức của đơn để kết luận đơn có hợp lệ hay không.
Kết quả thẩm định: Ra thông báo chấp nhận đơn nếu đơn hợp lệ, thông báo dự định từ chối đơn nếu đơn không hợp lệ để người nộp hồ sơ sửa đổi, bổ sung theo thời hạn quy định trong thông báo.
Bước 2: Công bố đơn
Thời gian: 02 tháng từ ngày chấp nhận về hình thức của đơn.
Nội dung: Công bố nội dung đơn đăng ký trên công báo sở hữu công nghiệp.
Bước 3: Thẩm định hình thức
Thời gian thẩm định: 07 tháng từ ngày công bố đơn
Nội dung thẩm định: Đánh giá về khả năng bảo hộ của kiểu dáng công nghiệp về tính mới, tính sáng tạo và khả năng áp dụng công nghiệp để xác định phạm vi bảo hộ tương ứng.
Kết quả thẩm định: Ra thông báo cấp văn bằng bảo hộ nếu đơn đáp ứng điều kiện theo quy định hoặc ra quyết định từ chối cấp nếu không đáp ứng điều kiện bảo hộ.
Nếu đơn được chấp thuận cấp văn bằng bảo hộ thì người nộp hồ sơ lưu ý nộp lệ phí đầy đủ trong vòng 02 tháng từ ngày nhận thông báo để được cấp văn bằng bảo hộ kiểu dáng công nghiệp. Thông tin văn bằng bảo hộ sẽ được ghi vào sổ đăng ký quốc gia về sở hữu công nghiệp và công bố trên Công báo sở hữu công nghiệp.
Thời gian bảo hộ kiểu dáng công nghiệp
Thời gian bảo hộ của bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp là 05 năm từ ngày nộp đơn đăng ký và có thể được gia hạn 02 lần liên tiếp, mỗi lần là 5 năm. Vậy thời gian tối đa một kiểu dáng công nghiệp được bảo hộ là 15 năm.
Dịch vụ đăng ký kiểu dáng tại Việt Nam
Quý khách hàng có nhu cầu đăng ký kiểu dáng công nghiệp có thể liên hệ trực tiếp tới Luật Định Hướng để được tư vấn, hỗ trợ:
– Về các vấn đề pháp lý liên quan đến đăng ký kiểu dáng công nghiệp;
– Về hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký kiểu dáng công nghiệp;
– Tra cứu kiểu dáng công nghiệp theo yêu cầu;
– Thực hiện dịch vụ đăng ký trọn gói cho khách hàng;
– Giải quyết các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện hồ sơ cho khách hàng
– Hỗ trợ pháp lý khác trong phạm vi dịch vụ mà Luật Định Hướng cung cấp cho quý khách hàng.
